Ngoài việc nổi tiếng với các di tích lịch sử, Điện Biên còn là điểm đến được du khách rất quan tâm. Thường thì du khách cũng chọn Thành Bản Phủ và Đền thờ Hoàng Công Chất làm điểm đến để thắp hương, tưởng nhớ và cầu bình an cho gia đình. Hôm nay, hãy cùng chúng tôi khám phá địa điểm du lịch tâm linh này nhé!
Giới thiệu về Đền Hoàng Công Chất và Di tích Thành Bản Phủ
Vị trí
Thành Bản Phủ là tòa thành do Hoàng Công Chất xây dựng ở huyện Ninh Biên, phủ An Tây làm thủ phủ cho nghĩa quân vào khoảng thế kỷ XVII. Thành được xây dựng và mở rộng trên nền cũ của thành Sầm Mần, trước đó do người Lự xây dựng vào thế kỷ X. Ngày nay, thành Bản Phủ nằm ở xã Noong Hẹt, huyện Điện Biên , cách thành phố Điện Biên Phủ khoảng 9 km.
Thành Bản Phủ được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia theo Quyết định số 10-VHTT/QĐ ngày 09 tháng 02 năm 1981.
Đền Hoàng Công Chất là ngôi đền được xây dựng trong khuôn viên thành cổ, là nơi thờ vua Mường Then Hoàng Công Chất cùng các tướng lĩnh của ông.
Hoàng Công Chất là ai?
Hoàng Công Chất tên thật là Hoàng Công Thụ (31/01/1706 – 21/03/1769) , quê ở Nguyên Xá, Vũ Thư, Thái Bình.
Ông là người lãnh đạo cuộc khởi nghĩa nông dân lớn ở Đàng Ngoài vào giữa thế kỷ 18, đấu tranh chống lại nhà Lê và Chúa Trịnh trong 30 năm. Trong cuộc khởi nghĩa, quân đội của ông đã thất bại và phải rút lui về Thượng Lào và Thanh Hóa để khôi phục lực lượng.
Trong thời gian đó, ông đã dẫn quân vượt núi giải phóng Mường Thanh đang bị bọn cướp Phe chiếm đóng.
Ông phân chia ruộng đất cho dân nghèo, giữ vững biên cương chống giặc phương Bắc, chống đối triều đình, bảo vệ nhân dân vùng cao nên được nhân dân địa phương trìu mến gọi là Chúa đất Mường Then.
Lịch sử của Thành cổ
Vào đầu thế kỷ XVIII, bọn cướp Phe từ phương Bắc tràn vào vùng Mường Thanh, cướp bóc và giết hại dân thường. Thủ lĩnh của bọn cướp là tướng Pha Chau Tin Toong, được gọi là Pha Chau Tin Toong ( tướng của trời ).
Khoảng năm 1740, bọn cướp Phe chiếm được Mường Thanh, đóng quân ở thành Tam Vân, sau đó cướp bóc khắp nơi cho đến tận Thuận Châu (Sơn La).
Có hai thủ lĩnh người Thái là Lò Văn Ngãi và Lò Văn Khánh đã đứng lên tập hợp và lãnh đạo nhân dân Mường Thanh đánh giặc, nhưng lực lượng còn yếu, nghĩa quân bị tổn thất nhiều, phải rút lui lên núi cao để bảo toàn lực lượng.
Năm 1751, nghe tin tướng dưới trướng là Hoàng Công Chất, thủ lĩnh quân khởi nghĩa ở vùng Sơn Nam Hà gặp nhiều khó khăn do triều đình đàn áp, tạm lánh lên vùng Thượng Thanh Hóa rồi sang Ai Lao củng cố, xây dựng lực lượng.
Lò Văn Ngãi và Lò Văn Khánh đem số quân còn lại tham gia nghĩa quân.
Nghĩa quân đóng ở vùng Sông Mã (huyện Sông Mã ngày nay), khi lực lượng đủ mạnh đã tiến quân vào vây hãm thành Tam Vạn (nay là Điện Biên Phủ).
Trong những năm 1751-1754, nhiều trận đánh ác liệt liên tiếp diễn ra, nghĩa quân bao vây Mường Thanh. Cuối cùng, Hoàng Công Chất âm mưu đánh cả trong lẫn ngoài. Pha Châu Tín Toong bỏ thành chạy trốn đến Pu Vang (chân đồi Độc Lập) và bị nghĩa quân bắt.
Di tích thành Bản Phủ và đền thờ Hoàng Công Chất ngày nay
Hoàng Công Chất làm chúa Mường Then được 6 năm thì lâm bệnh mất. Con trai là Hoàng Công Toàn lên thay cha cai trị Mường Then, nhưng sau vài năm, cuộc khởi nghĩa bị quân triều đình Lê Trinh đàn áp và đàn áp dã man.
Không có ghi chép cụ thể nào về số phận của Hoàng Công Toàn. Sau này, để tưởng nhớ công lao của cha và con, nhân dân Mường Then đã xây dựng đền thờ ông và các tướng lĩnh của ông trên nền cũ của thành cổ.
Đồng thời, chính quyền cũng cho trùng tu lại một đoạn tường thành cũ của thành Tam Vân và xây dựng lại một ngôi chùa khang trang.
Đây là một trong những điểm du lịch tâm linh lâu đời được người dân địa phương tôn thờ và viếng thăm vào mỗi ngày mùng 1 và ngày rằm âm lịch hàng tháng, đặc biệt là vào dịp LỄ HỘI ĐỀN HOÀNG CÔNG CHẤT vào tháng 2 âm lịch hàng năm.
Điểm tương đồng với trận Điện Biên Phủ
Trong bối cảnh xây dựng thành Bản Phủ, có một số điểm khá giống với câu chuyện 200 năm sau:
Trận chiến quyết định giữa quân đội Hoàng Công Chất và quân xâm lược Phe diễn ra vào năm 1754, chiến dịch Điện Biên Phủ diễn ra vào năm 1954. Chỉ cách nhau đúng 200 năm.
Cả hai trận chiến đều hoàn thành mục tiêu giải phóng vùng Tây Bắc khỏi quân xâm lược. Bọn cướp Phe thảm sát người Việt ở Tong Khao ( cánh đồng xương trắng ), quân đội Pháp thảm sát người dân ở Noong Nhai.
Hoàng Công Chất là người Thái Bình. 200 năm sau, Đại úy Tạ Quốc Luật của Sư đoàn 312, người đã cắm cờ chiến thắng trên nóc hầm De Castries ở chiến trường Điện Biên Phủ, cũng là người Thái Bình.
Hy vọng bài viết trên của chúng tôi về Đền thờ Hoàng Công Chất sẽ giúp bạn hiểu thêm về quá khứ của một giai đoạn lịch sử trên mảnh đất lịch sử này.
Không chỉ vậy, nếu bạn đang có ý định ghé thăm và du lịch Điện Biên, muốn tìm cảm giác mới lạ về sự gần gũi, ấm áp của vùng Tây Bắc xa xôi thì đừng quên ghé thăm Du lịch Điện Biên để cảm nhận vẻ đẹp của núi rừng Tây Bắc nơi đây nhé!
